Sociale bijdragen van zelfstandigen bij ziekte:

Wanneer u ziek bent of een ongeval heeft ( en dus arbeidsongeschikt bent), moet u in principe nog steeds uw sociale bijdragen betalen. Het is dus niet zo dat uw ziekte automatisch leidt tot een vrijstelling of vermindering van sociale bijdragen. Wanneer uw ziekenfonds uw arbeidsongeschiktheid erkent, kan u – weliswaar slechts vanaf de eerste dag van de tweede maand arbeidsongeschiktheid- arbeidsongeschiktheidsuitkeringen ontvangen. Deze vormen een vervanginkomen dat uw verlies aan inkomsten omwille van uw ziekte (in theorie) moet dekken.

Het is begrijpelijk dat zelfstandigen omwille van een ziekte of ongeval problemen krijgen met het betalen van hun sociale bijdragen. Indien u uw zelfstandige activiteit omwille van uw gezondheid volledig moet stopzetten, kan u een zogenaamde ‘gelijkstelling wegens ziekte’ aanvragen. Dergelijke gelijkstelling houdt in dat u uw periode van arbeidsongeschiktheid kosteloos kan laten gelijkstellen met periodes van activiteit. Gedurende deze periodes moet u geen sociale bijdragen betalen, maar blijft u wel verzekerd inzake ziekteverzekering, kinderbijslag en pensioen.

Om in aanmerking te komen van een gelijkstelling wegens ziekte moet u:

minstens 90 dagen werken als zelfstandige in hoofdberoep (of meewerkende partner in maxistatuut) op het moment waarop u ziek wordt;
door de geneesheer van uw ziekenfonds erkend zijn als arbeidsongeschikt
al uw zelfstandige activiteiten hebben stopgezet
uw sociale bijdragen betaald hebben voor het kwartaal voorafgaand aan het begin van de gelijkstelling

Eén van de essentiële voorwaarden is dat u kan aantonen dat u uw activiteiten heeft stopgezet. Indien u een eenmanszaak heeft, dan moet u niet per se uw ondernemingsnummer stopzetten, maar volstaat een bewijs van uw nihilaangifte inzake btw. U mag zich niet laten vervangen door derden. Het is dus niet toegelaten dat uw meewerkende echtgenote of uw personeel de zaak verder blijft openhouden. Indien u zaakvoerder of bestuurder bent in een vennootschap, moet u ontslag nemen uit deze functie en het bewijs hiervan overmaken aan uw sociaal verzekeringsfonds. Een mandaat behouden kan enkel indien dat volledig kosteloos is.

Indien u werkend vennoot bent, volstaat een verklaring van de zaakvoerder. Indien u een EBVBA heeft, dient u ook een nihilaangifte btw voor te kunnen leggen. U dient de gelijkstelling wegens ziekte aan te vragen bij uw sociaal verzekeringsfonds, dat uw aanvraag op haar beurt voorlegt aan het rijksinstituut voor de sociale verzekeringen der zelfstandigen (RSVZ). Het RSVZ beslist over uw aanvraag na overleg met het ziekenfonds.

De gelijkstelling wegens ziekte kan voor onbepaalde tijd worden toegekend, maar stopt wanneer:

u uw beroepsactiviteit hervat (als zelfstandige of als werknemer)
uw ziekenfonds u niet meer als 66 procent arbeidsongeschikt erkent
u met (vervroegd) pensioen gaat

Als uw arbeidsongeschiktheid begint in de eerste maand van het kwartaal, heeft u onmiddellijk recht op de gelijkstelling. indien u arbeidsongeschiktheid begint in de tweede maand van het kwartaal of nadien, vangt de gelijkstelling pas het volgende kwartaal aan. Als u na een periode gelijkstelling uw beroepsactiviteit hervat en u hervat deze in de loop van de laatste maand van een kwartaal, is er voor dat kwartaal geen sociale bijdrage verschuldigd.

Bron: NSZ-magazine De zelfstandige